Erken Çocukluk Çağı Çürüğü (Biberon Çürüğü)
Erken çocukluk çağı; 3-5 yaş arası büyüme gelişim sürecini içeren oldukça önemli bir dönemdir. Bu dönemde bazı alışkanlıkların kazanılması; yetişkinlikte, bireyin kişilik yapısını, alışkanlıklarını biçimlendirmektedir.
Erken çocukluk çağı çürüğü, genellikle tedavi edilmeyen çürükler nedeniyle, bebek ve küçük çocuklarda genel sağlık ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen enfeksiyöz bir hastalıktır.
Amerikan Pediatrik Diş Hekimliği Akademisi (AAPD), EÇÇ’yi, 71 aylık veya daha küçük bir çocuğun süt dişlerinde bir veya daha fazla çürük, çekilmiş veya dolgulu diş yüzeylerinin varlığı olarak tanımlamıştır. Biberon çürüğü olarak da isimlendirilmektedir.
Biberon Çürüğü Nasıl Gelişir?
Biberon çürüğü, temel davranış paterni, özellikle de beslenme uygulamalarıyla gelişir. Bebeğin biberon ağzında olacak şekilde uyutulması, öğün aralarında şekerli beslenmesi sonucu özellikle üst ön dişlerde oldukça erken dönemde gelişen bir hastalıktır.
Erken bebeklik döneminde belirli tatlara maruz kalındığından dolayı, daha sonraki yiyecek tercihleri de etkilenir.
EÇÇ’ye müdahale için en etkili zaman; hamilelikten çocuğun ikinci doğum gününe kadar olan ilk 1000 gündür.
Süt dişlenme döneminde çeşitli nedenlerle çürük dişler tedavi edilmeden bırakıldığında gelişen ağrı çocuğun genel durumunda problemlere de yol açmaktadır. Bunun sonucunda yeni çürükler gelişir, beslenememeye bağlı büyüme ve gelişim olumsuz etkilenir, uyku bütünlüğü bozulur, okula devamı aksayarak ailelerin yaşam kalitesi etkilenir.
Çürük riskinin artması, mine defektleri, erken süt dişi kaybı sonucu ortodontik sorunların gelişmesi ile de yeme ve konuşma problemleri de ortaya çıkabilir.
Biberon çürüğünü kontrol altına almak için iki yıldan önce şekersiz diyetlerin verilmesi çok önemlidir. Tamamen şekersiz beslenmektense yapay tatlı madde alımının azaltılması bile biberon çürüğünün gelişmesinin geciktirilmesi için oldukça etkilidir.
Emzirme
Anne sütü bebekler için tercih edilen ve desteklenen bir beslenme şeklidir. Bebeğin doğumdan itibaren ilk 6 ayı boyunca sürekli ve 2 yaşına kadar emzirilmesinin, bebekler ve anneleri için immünolojik, psikolojik, gelişimsel, sosyal, ekonomik ve çevresel yararları bulunmaktadır.
Emzirme, çocuğun annenin yanında sabaha kadar istediği her anda emeceği şekilde değil, düzenli saatlerde ve annenin oturur pozisyonda olmalıdır. Sonrasında çocuk yeniden yatağa yatırılmalıdır.
Mama/Biberon ile Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Bebeklerde inek sütü kullanılmadan önce, 1 yaşına kadar anne sütü ile birlikte mama kullanılabilir.
Mama bileşimi, anne sütüne dayanır ve ilave şeker eklenmemesi gerekir.
Biberon çürüğü olan çocuklar geceleri daha az uyumakta ve uyku problemlerini gidermek için daha çok biberonla beslenmektedirler.
Geceleri tükürük akışı ve tükürük tamponlama kapasitesinin azalması ve biberon kullanımı ile ağızda uzun süreli fermente olabilen karbonhidrat birikmektedir.
Sonuç olarak ebeveynler, bebek mamalarında serbest şeker bulunması nedeniyle, beslenme sonrası bebeğin oral hijyenini sağlamalıdır.
Biberon Çürüklerine Karşı Korunma Nasıl Olmalıdır?
Öncelikle anneden bebeğe veya bakıcıdan bebeğe bakteri geçişinin önlenmesi konusunda dikkatli olunmalıdır. Tabak ve kaşıklar ortak kullanılmamalı, bebeğe tükürük geçişi önlenmelidir.
Süt dişlerinin düz yüzeylerinde görünen beyaz nokta lezyonların remineralizasyonu için kazein fosfopeptid amorfoz kalsiyum fosfat kullanımı önerilmektedir. Bu içerikteki krem, diş macunu ve sakız gibi çeşitli ajanların, başlangıç çürüklerinin remineralizasyonunu sağladığını bildiren çalışmalar vardır.
Bebek ve çocukluktaki ağız hijyeni, ileriki yaşlardaki ağız ve diş sağlığını etkileyeceğinden dolayı, bebeğin ilk süt dişleri sürdüğü andan itibaren 6 ayda bir mutlaka çocuk diş hekimine götürülmeli, kontrol randevuları aksatılmamalıdır.